Gelir Vergisi, KDV, Kurumlar Vergisi, Stopaj ve Girişimciler İçin Tam Vergi Kılavuzu

Türkiye’de bir işletme kuran girişimciler için en önemli konulardan biri vergi sistemini doğru anlamaktır.
Hangi verginin ne zaman ödendiğini, şahıs ve limited şirket arasındaki farkları, KDV yükümlülüklerini ve stopajın ne olduğunu bilmek işletme yönetimi açısından zorunludur.

Bu rehber 2025 yılı vergi uygulamalarını temel alarak tam kapsamlı bir vergi sistemi açıklaması sunar.

1) Türkiye’de Temel Vergi Türleri

Türkiye’de girişimciler için geçerli başlıca vergi türleri şunlardır:

1. Gelir Vergisi (şahıs şirketleri için)

2. Kurumlar Vergisi (limited ve anonim şirketler için)

3. KDV – Katma Değer Vergisi

4. Stopaj Vergisi

5. Damga Vergisi

6. Geçici Vergi

7. Muhtasar Beyanname

Her biri işletmenin faaliyetlerine göre farklı şekilde uygulanır.

2) Gelir Vergisi Nedir? (Şahıs Şirketleri)

Şahıs şirketlerinde vergi kişisel kazanç üzerinden alınır.
2025 için gelir vergisi dilimleri:

Gelir arttıkça vergi oranı yükselir.
Şahıs şirketinin dezavantajı tam olarak budur.

3) Kurumlar Vergisi Nedir? (Limited Şirketler)

Limited ve anonim şirketler Kurumlar Vergisi öder.

2025 oranı: %20 sabit

Gelir ne kadar artarsa artsın oran değişmez.
Büyüyen işletmelerin limited yapısını tercih etmesinin nedeni budur.

4) KDV – Katma Değer Vergisi

Her işletme faaliyet alanına göre KDV hesaplar.

Standart oran: %20

Diğer oranlar:

• %10 (yeme-içme, bazı ürünler)

• %1 (konut, bazı gıda ürünleri, belirli hizmetler)

KDV iki aşamada çalışır:

1. Tahsil edilen KDV (satış)

2. İndirilecek KDV (alış / gider)

Formül:
Ödenecek KDV = Satış KDV – Alış KDV

Eğer alış KDV daha yüksekse iade hakkı oluşabilir.

5) Stopaj Nedir?

Stopaj, devletin vergiyi “peşin” almasıdır.
Bazı ödemelerde uygulanır:

• Kira → %20 stopaj

• Serbest meslek makbuzu → %20 stopaj

• Personel ücretleri → Gelir vergisi stopajı

• Hizmet alımları (bazı sektörlerde)

Örneğin işletmen ofis kiralıyorsa kiraya stopaj ödersin.

6) Geçici Vergi Nedir?

Yılın belirli dönemlerinde ödenen peşin vergidir.
Yılda 4 kez ödenir:

• 1. dönem

• 2. dönem

• 3. dönem

• 4. dönem

Şahıs şirketlerinde gelir vergisine, limited şirketlerde kurumlar vergisine mahsup edilir.

7) Damga Vergisi

Resmi belgeler, sözleşmeler ve beyannamelerde alınır.
Tutar belgeye göre değişir.

Örneğin:

• Aylık KDV beyannamesi → Damga vergisi

• Muhtasar beyannamesi → Damga vergisi

8) Muhtasar Beyanname

İşletmenin yaptığı aşağıdaki kesintileri devlete bildirdiği beyandır:

• Personel gelir vergisi stopajı

• Kira stopajı

• Serbest meslek stopajı

Genelde aylık veya 3 aylık verilir.

9) Şahıs Şirketi ve Limited Şirketin Vergi Karşılaştırması

Uzun vadede limited şirket vergi olarak daha avantajlıdır.

10) Vergi Takvimleri ve Bildirim Zamanları

• KDV → Aylık

• Muhtasar → Aylık / 3 aylık

• Geçici vergi → 4 dönem

• Yıllık gelir vergisi → Mart

• Kurumlar vergisi → Nisan

11) Sonuç

Türkiye’de vergi sistemi karmaşık görünse de mantığı nettir:

• Şahıs şirketi → düşük maliyet ama artan vergi

• Limited şirket → yüksek kurumsallık + sabit vergi

• KDV → her işletme için zorunlu

• Stopaj → belirli ödemelerde kesinti

• Geçici vergi → yıl içinde peşin ödeme

Vergileri doğru anlamak, işletme yönetiminin en kritik adımlarından biridir.